Triduum Paschalne- trzy
wyjątkowe dni w ciągu roku liturgicznego składające się na doświadczenie Paschy
Pana- przejścia ze śmierci do życia. Liturgia jakby w „trzech aktach”
dramaturgii liturgicznej, stanie się antycypacją najważniejszych wydarzeń w życiu
Kościoła.
Osobnego wyjaśnienia wymaga
także słowo „Pascha”. W języku hebrajskim „pesach” oznacza przechodzenie,
wychodzenie. Chodzi tu najpierw o przejście anioła śmierci przez Egipt, który
zabijał wszystko pierworodne, co nie było naznaczone krwią baranka. Następnie
oznacza przejście Izraelitów z ziemi Egipskiej do Ziemi Obiecanej, przejście ze
śmierci do życia. Izrael w Egipcie to naród, który nie widzi swojej
przyszłości, jest skazany na śmierć poprzez zabójczą pracę, nawet nowonarodzeni
chłopcy mają być zabici. Przejście ze śmierci do życia dokonuje się poprzez
wyjście z Egiptu, przebycie Morza Czerwonego i dojście do Ziemi Obiecanej.
Pascha to przede wszystkim
przejście Chrystusa ze śmierci do życia. W Nim dokonuje się nasze Przejście. Z
powodu grzechu grozi nam niewola udręczenie i śmierć. Jesteśmy śmiertelnie
zranieni poprzez grzech, który okalecza nasze ciało, uczucia, wolę i rozum.
Chrystus przyjął nasze zdruzgotanie, abyśmy upodobnieni do Niego mogli razem z
Nim przejść do życia. Musimy się jednak na to zgodzić, musimy pozwolić Bogu
działać. Żydzi na pamiątkę wyjścia z Egiptu obchodzili co roku święta
Paschalne. Było to święto wyzwolenia, niepodległości. My świętujemy nasze
wyzwolenie na pamiątkę przejścia Jezusa ze śmierci do życia.
Święta Paschalne rozpoczynają
się Mszą Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek. W tym dniu obchodzimy
ustanowienie sakramentu Kapłaństwa i Eucharystii. Dlatego też sprawuje się
tylko jedną Mszę św., która jest modelem, wzorem dla wszystkich Eucharystii w
ciągu roku, stąd jej wyjątkowo uroczysty charakter. Podczas tej Mszy św.
dokonuje się obmycie nóg. Obrzęd ten, chociaż ma miejsce tylko raz w roku,
stanowi wzór postępowania dla prezbiterów, którzy zawsze powinni mieć
świadomość, że są sługami ludu Bożego. Po zakończeniu liturgii
Wielkoczwartkowej obnaża się ołtarz na znak dokonanego spustoszenia, zdrady i
opuszczenia Jezusa.
W Wielki Piątek, cały dzień
jest wypełniony liturgią, w centrum znajduje się zasłonięty krzyż. Zasłanianie
krzyża jest starochrześcijańską tradycją. Zasłanianie krzyża ma wymiar
psychologiczny. Jeżeli ciągle na coś patrzymy, to uodporniamy się i z czasem
staje się to dla nas niezauważalne. Trzeba coś zasłonić na jakiś czas, żeby potem
na nowo odkryć. Zasłaniamy krzyż, by po odczytaniu Męki Pańskiej i odsłonięciu
go na nowo nam zajaśniał, byśmy na nowo go odkryli.
W Wielki Piątek Kościół nie
sprawuje Liturgii Eucharystycznej (Mszy św.). W tym dniu pochylamy się nad tajemnicą
Krzyża świętego poprzez liturgię Męki Pańskiej i spożywamy chleb konsekrowany
podczas Mszy świętej Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek. W ten sposób bardzo
czytelnie ukazywane jest połączenie uczty eucharystycznej z ofiarą krzyża.
Eucharystia jest owocem drzewa krzyża. Tak jak drzewo rajskie przyniosło
człowiekowi śmierć, tak drzewo krzyża przynosi nam życie. „Kto spożywa Moje
Ciało, ma życie w sobie” (por. J 6.24) Chrystus daje nam do spożywania owoc
drzewa krzyża, abyśmy mieli życie.
Wielki Piątek to dzień postu,
modlitwy i wyciszenia. W Wielki Piątek świętujemy nie tyle śmierć Chrystusa, co
Jego zwycięstwo osiągnięte przez śmierć. Na krzyż musimy patrzeć z perspektywy
zwycięstwa. Pragniemy w tym dniu przyjąć dar krzyża, który jawi się nam pełen
blasku i chwały.
Wielka Sobota- to dzień „wielkiego
szabatu Boga”- w kościele nic się nie dzieje, wielka cisza spowija grób
Chrystusa. Adorujemy Pana i oczekujemy na najważniejszą liturgię, jaką jest
Wigilia Paschalna. Wieczorem rozpocznie się pełna światła i radości liturgia
zmartwychwstania, upamiętniająca zwycięstwo życia nad śmiercią, światła nad
ciemnością. To noc w której Chrystus zwyciężył szatana i grzech, wychodząc
zwycięski z grobu. Paschy naszego Pana,
Jego przejścia ze śmierci do życia. Tę Noc rozświetla Zmartwychwstały Chrystus,
Słońce sprawiedliwości, Pan Życia i śmierci. Oto Dobra Nowina dla nas „Chrystus
Pan Zmartwychwstał, śmierć została pokonana. Gdzież jest o śmierci Twoje
zwycięstwo” - wołajmy za św. Pawłem. Pochylając się nad Księgą życia - Pismem
Św. przywołamy historię zbawiania ludzkości; historię, w którą wkroczył Bóg, by
ocalić człowieka od śmierci. Staniemy się nijako naocznymi świadkami paschy -
przyjścia Pana, wielkich dzieł, jakich On dokonał na przestrzeni czasu.
Będziemy dziś rozważać wiele aspektów owego przyjścia: • przez wody Morza Czerwonego i wodę Chrztu; • ze śmierci do życia; • z
ciemności do światła; • z upadku do życia chwały. Wypełnieniem wydarzenia
paschalnego, jego punktem kulminacyjnym jest Tajemnica Męki, Śmierci i
Zmartwychwstania naszego Pan, Jezusa Chrystusa. Przebogata jest treść całej
Liturgii obfitującej w symbole życia: światła, słowa, wody i uczty. Znaki te
stanowią również główną treść kolejnych części liturgii: Liturgii Światła, podczas której
zostanie poświęcony Paschał symbolizujący Chrystusa, wiekuistą światłość
świata, który zapalony zostanie wniesiony do świątyni. Liturgii Słowa z
odnowieniem przyrzeczeń chrzcielnych, oraz Uczty Eucharystycznej, na której to
będziemy spożywali Ciało Zmartwychwstałego Pana. Niech obchód Paschy Pana,
będzie źródłem doświadczenia Boga żywego, który jest, który był i który
przychodzi.
(Wielki Czwartek) Msza
Wieczerzy Pańskiej – godz. 18.30
(Wielki Piątek) Liturgia Męki
Pańskiej – godz. 18.30
(Wielka Sobota) Wigilia
Paschalna – godz. 20.00
